۱. کشف و بنیانگذاری
- جزایر سائوتومه و پرینسیپ در اواخر قرن ۱۵ میلادی (حدود سالهای ۱۴۷۰-۱۴۷۱) توسط دریانوردان پرتغالی کشف شدند.
- پرتغالیها این جزایر را خالی از سکنه یافتند و به دلیل موقعیت مطلوب جغرافیایی و خاک حاصلخیز آتشفشانی، تصمیم به ایجاد سکونتگاه و استفاده اقتصادی از آنها گرفتند.
- از اوایل قرن ۱۶، مهاجران پرتغالی به همراه بردگان آفریقایی از سرزمینهای مختلف به این جزایر منتقل شدند.
۲. تبدیل به مستعمره تجاری و کشاورزی
- سائوتومه به یکی از مهمترین مراکز تولید و صادرات نیشکر در آن زمان تبدیل شد.
- از بردگان آفریقایی، عمدتاً از بندرهای غربی قاره آفریقا، برای کار در مزارع استفاده میشد.
- علاوه بر شکر، بعدها تولید کاکائو و قهوه رونق گرفت و سائوتومه و پرینسیپ در اواخر قرن ۱۹ به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کاکائو در جهان بدل شد.
۳. مرکز داد و ستد برده
- این کشور در قرون ۱۶ تا ۱۸ به دلیل موقعیت در خلیج گینه، به یک پایگاه اصلی تجارت برده میان آفریقا، اروپا و قاره آمریکا تبدیل شد.
- کشتیهای پرتغالی بردگان را از این منطقه به مستعمرات خود در آمریکای جنوبی و کارائیب منتقل میکردند.
۴. دوران افول و اعتراضات
- با کاهش اهمیت بازار شکر و رقابت شدید، اقتصاد جزایر دچار بحران شد.
- در قرن ۲۰، اعتراضات بردگان آزادشده و کارگران مزارع به شدت توسط استعمارگران سرکوب شد که رویداد معروف قتلعام بَتِپا (Batepá Massacre) در سال ۱۹۵۳ نمونهای از این برخورد خونین است.
۵. حرکت به سوی استقلال
- در دهه ۱۹۶۰، جنبشهای استقلالطلبانه در منطقه و حمایت برخی کشورهای آفریقایی و جنبشهای بینالمللی باعث شکلگیری جنبش آزادیبخش سائوتومه و پرینسیپ (MLSTP) شد.
- سرانجام پس از انقلاب میخک در پرتغال (۱۹۷۴) و تغییر سیاست استعمار، این کشور در ۱۲ ژوئیه ۱۹۷۵ رسماً استقلال خود را اعلام کرد.